โรค
นิ่วในไต สามารถเป็นได้ทั้งคนโตหรือแม้แต่ในวัยหนุ่มสาว โดยเป็นนิ่วที่พบได้ทั่วไปกว่านิ่วในอวัยวะอื่นๆ
บทความนี้พวกเราจะมาทำความรู้จักกับนิ่วในไตกัน ว่ามีต้นเหตุจากอะไร และมีอาการอย่างไรบ้าง เพื่อให้คุณเตรียมพร้อมสำหรับการสังเกตสัญญาณเตือนภัยของโรคนิ่วในไตกันไว้
นิ่วในไต เป็นอย่างไรนิ่วในไตเป็นการตกผลึกของสารก่อนิ่วในไตจนกระทั่งแปลงเป็นก้อน ซึ่งส่วนใหญ่จะเป็นผลึกแคลเซียมออกซาเลต แล้วก็บางครั้งอาจเป็นแคลเซียมฟอสเฟต ยูริก หรือสารอื่นๆได้ด้วยเหมือนกัน ทำให้นิ่วมีหลายประเภทรวมทั้งมีขนาดที่แตกต่างกันไป อาจเกิดขึ้นก้อนเดียวหรือหลายก้อน แม้จะเกิดขึ้นในไต แต่ก้อนนิ่วก็หลุดลงมาในท่อไตจนถึงบริเวณกระเพาะปัสสาวะได้
นิ่วในไตพบได้มากในคนทุกเพศทุกวัย แต่ผู้ชายจะเป็นนิ่วมากกว่าเพศหญิงราว 3 เท่า รวมทั้งในประเทศไทยเจอผู้เป็นโรคนี้บ่อยมากในทางภาคเหนือและภาคอีสาน ซึ่งอาจเป็นผลจากสภาพแวดล้อม และก็วัฒนธรรมการกินอาหารที่แตกต่าง
ปัจจัยที่ทำให้เกิดนิ่วในไตโรคนิ่วในไตส่วนมากมีต้นเหตุจากหลายๆสาเหตุด้วยกัน ได้แก่
การอยู่ในที่ที่มีอากาศร้อน ทำให้ร่างกายสูญเสียเหงื่อได้ง่าย ประกอบกับการกินน้ำน้อย จึงทำให้ปัสสาวะมีความเข้มข้นสูงมากขึ้น และก็เกิดเป็นตะกอนนิ่วได้
การรับประทานอาหารเป็นประจำ เช่นของกินที่มีแคลเซียมสูง มีโปรตีนสูง หรือมีโซเดียมสูง เป็นต้น รวมถึงการกินอาหารจะนับได้ว่าเป็นปัจจัยเสี่ยงก็ต่อเมื่อมีปัจจัยเสี่ยงอื่นๆร่วมด้วยโดยเหตุนั้น คนที่มีสุขภาพแข็งแรงก็เลยสามารถทานอาหารเหล่านี้ได้โดยที่อาจจะไม่เป็นผลต่อการเกิดโรค
การมีสภาวะยูริกในเลือดสูง ใน ผู้ที่เป็นโรคเกาต์ หรือผู้ป่วยโรคมะเร็งที่อยู่ในช่วงการรับเคมีบำบัด รวมทั้งผู้ที่กำลังใช้ยาที่มีฤทธิ์ต้านการขับกรดยูริก ยกตัวอย่างเช่น ยากันชักเฟนิโทอิน (Phenytoin) ฯลฯ
ลักษณะของนิ่วในไตนิ่วในไตอาจส่งผลให้เกิดการเจ็บปวดอย่างรุนแรงหรือเจ็บปวดเพียงเล็กน้อยก็ได้ โดยนิ่วสามารถย้ายไปในท่อไตและก่อให้เกิดอาการปวดตามมา นอกจากนี้บางทีอาจรู้สึกถึงอาการปวดที่บริเวณข้างหลัง สีข้างรวมทั้งปวดล้าไปถึงท้องน้อยหรือที่ขาหนีบเป็นช่วงส่วนอาการอื่นๆได้แก่ ระคายเคืองเวลาปัสสาวะหรือมีอาการปัสสาวะขัด ปัสสาวะเป็นเลือด หรือมีทรายปนออกมากับปัสสาวะ คลื่นไส้อาเจียน เป็นต้น
สัญญาณอันตรายนิ่วในไตแม้คุณมีอาการผิดปกติ คุณควรไปพบแพทย์ เพราะว่าบางทีอาจชี้ได้ว่ากำลังเข้าข่ายของอาการนิ่วในไต
ปวดท้องบริเวณบั้นเอวหรือท้องน้อยที่ข้างใดข้างหนึ่งเพียงข้างเดียว
รู้สึกเจ็บปวดบิดๆเกร็งๆเป็นพักๆคล้ายกับอาการท้องเดิน หรืออาการปวดประจำเดือน
อาจรู้สึกเจ็บปวดเป็นชั่วโมงๆหรือปวดตลอดทั้งวันก็เป็นได้
อาจมีอาการปวดลามจากบั้นเอวไปถึงรอบๆอัณฑะ หรือช่องคลอดข้างเดียวกัน
รู้สึกปวดแบบเป็นๆหายๆไม่หายขาด หรือนานๆครั้งเป็นที ซึ่งถ้าก้อนนิ่วไม่หลุดออกมา ก็จะปวดอยู่อย่างนั้นไปเรื่อย
มีอาการใจสั่นหวิว ใจสั่นหรือคลื่นไส้ อาเจียน
ถ้าหากมีก้อนนิ่วหลายก้อน หรือก้อนนิ่วมีขนาดเล็กมาก อาจพบเห็นก้อนนิ่วเล็กๆคละเคล้าออกมากับปัสสาวะ
เมื่อกดบริเวณที่ปวดจะไม่รู้สึกเจ็บ หรือบางครั้งก็อาจรู้สึกสบายขึ้น
แม้มีอาการหนักจะเจ็บท้องพร้อมกับจับไข้สูง แม้ว่าจะกินยาบรรเทาอาการปวดแล้วก็ยังไม่หาย
หากเริ่มคิดว่ามีอาการปวดท้องบ่อยๆกระทั่งรบกวนการใช้ชีวิตประจำวัน หรือปวดมากมายจนถึงทนไม่ไหว กินยาคลายปวดก็ไม่หาย ควรจะไปพบแพทย์โดยด่วน เนื่องจากว่าก้อนนิ่วอาจมีขนาดใหญ่ ซึ่งบางครั้งก็อาจจะไปอุดตันส่วนใดส่วนหนึ่งของอวัยวะภายในร่างกาย จนทำให้ทำงานไม่ปกติหรือเกิดการอักเสบขึ้นได้
นิ่วในไตรักษาได้หรือไม่?นิ่วในไตสามารถรักษาได้ โดยก้อนนิ่วที่มีขนาดเล็กจะรักษาได้ด้วยการดื่มน้ำมากๆเพื่อขับให้นิ่วออกมาทางปัสสาวะ แต่ว่าแม้ไม่สามารถที่จะขับนิ่วออกมาด้วยวิธีการแบบนี้ได้ แพทย์จะแนะนำให้รับประทานยาช่วยขับนิ่วซึ่งมีหลายประเภทด้วยกัน เลือกใช้ตามลักษณะนิ่วของผู้ป่วย แล้วก็ในกรณีที่ก้อนนิ่วมีขนาดใหญ่เกินไปบางทีอาจต้องผ่าตัดใส่เครื่องมือบางชนิดเพื่อเข้าไปกำจัดหรือสลายนิ่ว
เพราะฉะนั้น คุณควรจะปรึกษาแพทย์ตั้งแต่มีสัญญาณเตือน 9 ข้อข้างต้นเพื่อเป็นการป้องกันไม่ให้นิ่วในไตกลายเป็นระยะร้ายแรงหรือยากต่อการรักษา และเพื่อความปลอดภัยของตัวคุณเอง
Tags : นิ่วในไต